مقایسه مداخلات پزشکی و مداخلات روانشناختی در بهبود کیفیت خواب افراد مراجعه کننده به کلینیک خواب در شهر تهران

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی مداخلات پزشکی و روانشناختی در بهبود کیفیت خواب مراجعان به کلینیک خواب در شهر تهران صورت گرفت. پژوهش از نوع طرح های آزمایشی و بصورت پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش می باشد. جامعه مورد پژوهش تمام افراد مراجعه کننده به کلینیک های خواب در شهر تهران با شکایت بی خوابی یا بدخوابی بود. نمونه شامل 26 نفر از مراجعه کنندگان به کلینیک خواب بهارلو بود که بطور تصادفی در 2 گروه 13 نفری جایگزین شدند. در گروه مداخله روانشناختی افراد طی 4 جلسه تحت آموزش تنش زدایی عضلانی تدریجی، تصویرسازی ذهنی، موسیقی آرام بخش و بهداشت خواب قرار گرفتند و در گروه مداخله پزشکی افراد تحت دارو درمانی با داروهای خواب آور شامل بنزودیازپین ها و آگونیست های گیرنده بنزودیازپین بر حسب تشخیص پزشک متخصص به مدت 4 هفته قرار گرفتند و پس از 4 هفته از آزمودنی ها پس آزمون گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ ،مقیاس خواب آلودگی اپوورث، پرسشنامه وقفه تنفسی خواب برلین و پرسشنامه افسردگی بک بود.نتایج تحلیل داده ها نشان داد مداخله روانشناختی می تواند باعث بهبودی تاخیر در بخواب رفتن، مدت خواب، اثربخشی خواب و کیفیت خواب شود، درحالیکه مداخله پزشکی و دارودرمانی عمدتا در بهبودی اثربخشی خواب و کیفیت خواب تاثیرگذار است. مقایسه دو نوع مداخله نیز نشان داد که مداخلات روانشناختی اثربخشی بیشتری در بهبود تاخیر در بخواب رفتن، مدت خواب، اثربخشی خواب و کیفیت خواب، نسبت به مداخله پزشکی دارد. با توجه به یافته های این پژوهش می توان مداخلات روانشناختی را به عنوان جایگزینی مناسب برای درمان آشفتگی های خواب و بی خوابی پیشنهاد کرد.